çetin
Uzman Üyemiz
İnsanların aksine, kuşlar gün ışığının bir parçası olan ultraviyole ışınları görebilme kabiliyetine sahiptirler.Kuşlar üreme ve beslenme için UV ışınlarına ihtiyaç duyarlar. UV ışınlarından yoksun bir kuş sadece siyah ve beyazı görebilen bir insan gibidir . Bazı kuş türleri UV ışıklar olmadan cinsiyet ayırt edemez..
Kafes, salma ortamında beslenen kuşların ultraviole ışığa ihtiyaçları vardır. Normal bir aydınlatma yeterli değildir. Ayrıca, normal aydınlatma sistemleri kuşların doğal renklerini farklı yansıtabilir.
UV ışık nedir ?
Genel olarak floresan tip lambalar insan gözünün algılayabileceği şekilde 3 ana renk ışık huzmesi verir. Ancak ultraviyole ışınları içermemesi sebebiyle insan gözüne çok parlak ve canlı gelen bu ışık kuşlar açısından yetersiz bir aydınlatmadır.
Düşük kaliteli bir aydınlatma (UV’si az veya hiç yok) kuşların hipofiz* ve epifiz** döngüsünü olumsuz yönde etkiler.
* Hipofiz bezi hormonlarının etki gösterdiği fonksiyonlar şunlardır;
• İskelet ve kas gelişimi
• Kan basıncı
• Erkek ve dişide cinsel organ fonksiyonu
• Besinlerin enerjiye dönüşümü (metabolizma).
• Vücutta su regülasyonu.
** Epifiz beynin arka ucunda, toplu iğne başı büyüklüğünde bir bezdir. Epifiz bezleri salgıladığı hormon ile (melatonin) uyku ve uyanıklık periyodunu ayarlar.
Doğal ışığın rengi 5.500K ila 5.600K arasındadır. Kuşlar için bu 5.800Kelvin’i geçmemelidir. Bu değerlerin üzerinde bir aydınlatma genellikle üretimde dişi yavruların çıkmasına neden olacaktır.
Düşük kaliteli bir aydınlatmanın kuş sağlığı üzerinde ciddi etkileri olabilir (tüy yolma, stres ve ajitasyon hali, halsizlik,davranış sorunları, metabolik bozukluklar gibi).
İnsan ve kuş arasındaki ışığı algılama farkları:
Gözün retina kısmı, ışığa maruz kaldığında beyne renklere ilişkin farklı sinyaller gönderir. İnsanlarda, retinada renkleri algılayan 3 merkez bulunmaktadır. Bu merkezler sayesinde kırmızı, yeşil ve mavi olarak 3 ana rengi algılarız. Buna trichromatic vizyon denir. Bu renklerin birleşimi bize farklı binlerce tondan renkleri görmemizi sağlar.
Kuşlarda ise, retinada ultraviyole ışığa duyarlı dördüncü bir merkez bulunur, bu nedenle insanlardan farklı olarak kuşlar UV ışınlarını da görebilirler. Buna tetrachromatic vizyon denir.
Işığın kuşlar üzerindeki etkileri:
Kuşlar ışığı iki şekilde algılarlar. Öncelikle, göz tarafından. Gözün retinası ışığın yoğunluğu, kompozisyonu, renk ve polarizasyonu hakkında bilgi verebilmektedir. Bu bilgi iki yönde beyine iletilir: hipofiz kanalıyla ve aynı zamanda optik sinir yoluyla.
Hipofiz ve epifiz bezleri kuşlarda endokrin sistemin regülatörleri olarak işlev görürler kuşun bütün metabolizmasını etkilerler.
Kuş için UV ışığın önemi:
Kapalı bir ortamda bakılan kuşlar UV ışınlarından yoksun kalırlar. Nitekim, pencerelerde bulunan camlarda dışarıdan gelen UV ışınlarını filtreler ve engeller. Ayrıca sıradan ışık kaynakları yeterli UV ışını yaymazlar. Bu sebeplerden dolayı olarak kuş bakılan ortama UV takviyeli bir aydınlatma sistemi kurulmalıdır.
Kuşların tüyleri UV ışığını yansıtır. Tüylerin üzerindeki bu yansıma kuşların çiftleşme sırasında eşlerini seçmede önemli rol oynar. Dolayısıyla üremenin başarılı olmasında ciddi bir etkendir.
UV ışıkları gıda seçiminde de önemli bir rol oynamaktadır. Meyveler ve çiçekler kuşlar tarafından insan gözüne göründüğünden farklı bir renkte görünür. Bir kuşun gördüğü renkler onun iştahı etkiler. UV ışınları sayesinde kırmızı daha kırmızı ve yeşil daha yeşil gözükür. Yem veya mama yemeyi reddeden bir kuşun iştahını uyarmak için UV ışınlarına ihtiyaç vardır.
UV lamba kullanım talimatları:
UV lamba ile kuş arasında cam veya ışığı filtreleyecek herhangi bir nesne kullanmayın.
Ultraviyole lambalar en geç yılda 1 kez yenilenmesi gereklidir.
Işık kaynağı kafes veya salmaların 30 – 45 cm. üzerine yerleştirilmelidir. Bir reflektör veya yansıtıcı metal bir plaka ile ışığa yön verilebilir.
Normal ampuller UV yaymadığı için kuşlar için uygun değildir.
Sürüngenler için satılan UV lambalar yüksek oranda UV yaydıkları için katarakta neden olabilir ve kuşlar için kullanılmamalıdır.
Akvaryumlar için kullanılan UV lambalar uygun oranda mavi ve kırmızı ışık dalgaları yaymadıklarından kuşlar için kullanılmamalıdır.
Kaynak: www.fermedebeaumont.com
Tercüme: Mehmet Jeddi
Kafes, salma ortamında beslenen kuşların ultraviole ışığa ihtiyaçları vardır. Normal bir aydınlatma yeterli değildir. Ayrıca, normal aydınlatma sistemleri kuşların doğal renklerini farklı yansıtabilir.
UV ışık nedir ?
Genel olarak floresan tip lambalar insan gözünün algılayabileceği şekilde 3 ana renk ışık huzmesi verir. Ancak ultraviyole ışınları içermemesi sebebiyle insan gözüne çok parlak ve canlı gelen bu ışık kuşlar açısından yetersiz bir aydınlatmadır.
Düşük kaliteli bir aydınlatma (UV’si az veya hiç yok) kuşların hipofiz* ve epifiz** döngüsünü olumsuz yönde etkiler.
* Hipofiz bezi hormonlarının etki gösterdiği fonksiyonlar şunlardır;
• İskelet ve kas gelişimi
• Kan basıncı
• Erkek ve dişide cinsel organ fonksiyonu
• Besinlerin enerjiye dönüşümü (metabolizma).
• Vücutta su regülasyonu.
** Epifiz beynin arka ucunda, toplu iğne başı büyüklüğünde bir bezdir. Epifiz bezleri salgıladığı hormon ile (melatonin) uyku ve uyanıklık periyodunu ayarlar.
Doğal ışığın rengi 5.500K ila 5.600K arasındadır. Kuşlar için bu 5.800Kelvin’i geçmemelidir. Bu değerlerin üzerinde bir aydınlatma genellikle üretimde dişi yavruların çıkmasına neden olacaktır.
Düşük kaliteli bir aydınlatmanın kuş sağlığı üzerinde ciddi etkileri olabilir (tüy yolma, stres ve ajitasyon hali, halsizlik,davranış sorunları, metabolik bozukluklar gibi).
İnsan ve kuş arasındaki ışığı algılama farkları:
Gözün retina kısmı, ışığa maruz kaldığında beyne renklere ilişkin farklı sinyaller gönderir. İnsanlarda, retinada renkleri algılayan 3 merkez bulunmaktadır. Bu merkezler sayesinde kırmızı, yeşil ve mavi olarak 3 ana rengi algılarız. Buna trichromatic vizyon denir. Bu renklerin birleşimi bize farklı binlerce tondan renkleri görmemizi sağlar.
Kuşlarda ise, retinada ultraviyole ışığa duyarlı dördüncü bir merkez bulunur, bu nedenle insanlardan farklı olarak kuşlar UV ışınlarını da görebilirler. Buna tetrachromatic vizyon denir.
Işığın kuşlar üzerindeki etkileri:
Kuşlar ışığı iki şekilde algılarlar. Öncelikle, göz tarafından. Gözün retinası ışığın yoğunluğu, kompozisyonu, renk ve polarizasyonu hakkında bilgi verebilmektedir. Bu bilgi iki yönde beyine iletilir: hipofiz kanalıyla ve aynı zamanda optik sinir yoluyla.
Hipofiz ve epifiz bezleri kuşlarda endokrin sistemin regülatörleri olarak işlev görürler kuşun bütün metabolizmasını etkilerler.
Kuş için UV ışığın önemi:
Kapalı bir ortamda bakılan kuşlar UV ışınlarından yoksun kalırlar. Nitekim, pencerelerde bulunan camlarda dışarıdan gelen UV ışınlarını filtreler ve engeller. Ayrıca sıradan ışık kaynakları yeterli UV ışını yaymazlar. Bu sebeplerden dolayı olarak kuş bakılan ortama UV takviyeli bir aydınlatma sistemi kurulmalıdır.
Kuşların tüyleri UV ışığını yansıtır. Tüylerin üzerindeki bu yansıma kuşların çiftleşme sırasında eşlerini seçmede önemli rol oynar. Dolayısıyla üremenin başarılı olmasında ciddi bir etkendir.
UV ışıkları gıda seçiminde de önemli bir rol oynamaktadır. Meyveler ve çiçekler kuşlar tarafından insan gözüne göründüğünden farklı bir renkte görünür. Bir kuşun gördüğü renkler onun iştahı etkiler. UV ışınları sayesinde kırmızı daha kırmızı ve yeşil daha yeşil gözükür. Yem veya mama yemeyi reddeden bir kuşun iştahını uyarmak için UV ışınlarına ihtiyaç vardır.
UV lamba kullanım talimatları:
UV lamba ile kuş arasında cam veya ışığı filtreleyecek herhangi bir nesne kullanmayın.
Ultraviyole lambalar en geç yılda 1 kez yenilenmesi gereklidir.
Işık kaynağı kafes veya salmaların 30 – 45 cm. üzerine yerleştirilmelidir. Bir reflektör veya yansıtıcı metal bir plaka ile ışığa yön verilebilir.
Normal ampuller UV yaymadığı için kuşlar için uygun değildir.
Sürüngenler için satılan UV lambalar yüksek oranda UV yaydıkları için katarakta neden olabilir ve kuşlar için kullanılmamalıdır.
Akvaryumlar için kullanılan UV lambalar uygun oranda mavi ve kırmızı ışık dalgaları yaymadıklarından kuşlar için kullanılmamalıdır.
Kaynak: www.fermedebeaumont.com
Tercüme: Mehmet Jeddi